Optymalizacja obrazów na stronie internetowej – przewodnik do szybszego ładowania i lepszego SEO

Na czym polega optymalizacja zdjęć?

Optymalizacja obrazów to proces dostosowywania zdjęć na stronie internetowej w taki sposób, aby zajmowały możliwie jak najmniej miejsca na dysku lub w pamięci serwera, przy jednoczesnym zachowaniu satysfakcjonującej jakości wizualnej. Ma to znaczący wpływ na wydajność Twojej strony internetowej i jednocześnie wspiera optymalizację SEO. 

W praktyce optymalizacja obrazów obejmuje kilka kluczowych etapów i rozwiązań:

• Dobór odpowiedniego formatu zdjęć pozwala znacznie zmniejszyć rozmiar pliku przy zachowaniu równowagi między jakością, a rozmiarem.
• Zmiana wymiarów i responsywność, dostarczanie grafik w różnych rozdzielczościach pozwala przeglądarce na wybór optymalnego rozmiar dla danego urządzenia.
• Lazy-loading, czyli ładowanie zdjęć dopiero w chwili, gdy pojawiają się w obszarze widoku użytkownika, przyspiesza to początkowy czas renderowania strony.
• Korzystanie z sieci dystrybucji treści (CDN), polegające na hostowaniu obrazów na serwerach rozmieszczonych geograficznie.
• Wykorzystanie Cache po stronie serwera, polegające na konfiguracji pamięci podręcznej.

Dlaczego optymalizacja obrazów jest ważna?

• Szybsze ładowanie strony – mniejszy rozmiar plików oznacza krótszy czas pobierania, co przekłada się na szybsze wyświetlenie treści użytkownikowi.
• Lepsze doświadczenie użytkownika – strony, które ładują się sprawnie, zmniejszają współczynnik odrzuceń i zachęcają do dalszej interakcji.
• SEO – Google uwzględnia szybkość ładowania stron przy ustalaniu pozycji w wynikach wyszukiwania.
• Oszczędność przestrzeni dyskowej – mniejsze pliki obrazów pozwalają zaoszczędzić cenne miejsce na serwerze.

Wybór odpowiedniego formatu zdjęć na stronie – WebP lub AVIF

Optymalizacja grafik polega na znalezieniu równowagi między możliwie niskim rozmiarem pliku, a zachowaniem akceptowalnej jakości wizualnej. Już na etapie wyboru formatu pliku można osiągnąć największe oszczędności – różne formaty i metody kompresji dają bardzo zróżnicowane wyniki, dlatego warto przetestować kilka opcji i wybrać tę, która najlepiej sprawdzi się w danym przypadku. Warto pamiętać, że wybór odpowiedniego formatu graficznego bezpośrednio wpływa na wydajność strony, co jest jednoznaczne z wyższym notowaniem twojej strony internetowej w wyszukiwarce.

Tradycyjne formaty

• JPEG (inaczej JPG) – najbardziej uniwersalny format do fotografii i obrazów o głębokich, zróżnicowanych kolorach. Pozwala na kompresję stratną i bezstratną, a opcja eksportu w trybie „Progressive” poprawia odczucie szybkości ładowania, ponieważ obraz wstępnie rysuje się w niższej jakości, a potem stopniowo się wyostrza. Mimo to JPEG generuje większe pliki niż nowoczesne alternatywy i nie radzi sobie z przezroczystościami.
• PNG – bezstratny format idealny do grafik z przezroczystościami. Generuje jednak pliki o większym rozmiarze niż JPEG; jeśli przezroczystość nie jest wymagana, lepiej wybrać JPG lub nowoczesne alternatywy.

Tradycyjne JPEG/PNG, mimo że nadal powszechne, nie stanowią dziś najlepszej strategii optymalizacji obrazów.

Nowoczesne formaty

• WebP – obecnie stanowi podstawę optymalizacji zdjęć, opracowany przez Google, potrafi zmniejszyć rozmiar pliku o nawet 30% względem JPEG i o 26% względem PNG przy porównywalnej jakości. Wsparcie w większości przeglądarek uczyniło go de facto standardem.

• AVIF – format oparty na kodeku AV1, oferuje jeszcze bardziej efektywną kompresję niż WebP, często drastycznie zmniejszając rozmiar pliku bez utraty jakości obrazu. Choć jego wsparcie rośnie i obecnie obejmuje wszystkie główne przeglądarki, wciąż warto zadbać o mechanizm fallback.

Więcej szczegółowych informacji na temat formatów WebP i AVIF znajdziesz w naszym artykule na blogu: WebP vs AVIF – jak wybrać najlepszy format obrazów?

Porównanie rozmiarów zdjęcia o rozdzielczości 1920 × 1280 dla różnych formatów graficznych:

Fallback dla pełnej kompatybilności

Aby móc korzystać z formatu  AVIF tam, gdzie jest wspierany, a jednocześnie zapewnić poprawne wyświetlanie grafiki w starszych przeglądarkach, można użyć znacznika <picture>:

<picture>
  <source srcset="image.avif" type="image/avif">
  <img src="image.webp" alt="Opis obrazu">
</picture>

W ten sposób przeglądarka wykorzysta najpierw AVIF, a potem WebP.

Polecane internetowe narzędzia do optymalizacji zdjęć:

Na rynku dostępnych jest wiele narzędzi do optymalizacji zdjęć online. Oto kilka najpopularniejszych opcji:

• https://cloudconvert.com
• https://cloudinary.com/tools
• https://convertio.co/pl

Wykorzystanie odpowiednich rozmiarów grafik w zależności od szerokości ekranu

W praktyce bardzo często zdarza się, że serwer dostarcza obraz o dużej rozdzielczości (np. 1200 px szerokości), nawet gdy w przeglądarce wyświetlany jest on w wąskim kontenerze na smartfonie (np. 320 px). Efekt? Dłuższy czas ładowania i obciążenie urządzenia użytkownika.

Atrybuty srcset i sizes pozwalają przeglądarce wybrać najbardziej odpowiednią wersję obrazu spośród tych, które udostępnimy. Dzięki temu na małych ekranach trafiają pliki o niewielkiej szerokości, a na dużych – wyższej rozdzielczości.

Ten sam obraz w dwóch rozdzielczościach. Dzięki dopasowaniu wymiarów do ekranu, rozmiar pliku zmniejszył się kilkukrotnie.

1920×1280
340 KB

604×403
66 KB

Automatyzacja generowania rozmiarów

Ręczne przygotowywanie kilku wariantów każdego zdjęcia jest czasochłonne. Dlatego warto zautomatyzować ten proces:

1. Narzędzia buildowe:

• Webpack z loaderami typu responsive-loader lub image-webpack-loader.
• Gulp z pluginem gulp-responsive.
• Grunt z zadaniem grunt-responsive-images.

2. Usługi chmurowe:

• Cloudinary, Imgix, Thumbor – automatycznie generują i serwują obrazy w dowolnych rozmiarach, formatach i z kompresją, a nawet potrafią dostosować grafikę w locie do wymagań klienta.

WordPress – natywnie generuje zestaw wariantów rozdzielczości dla każdego załadowanego obrazka i automatycznie wstawia atrybuty srcset i sizes w wygenerowanym kodzie HTML. Dzięki temu, bez dodatkowych wtyczek, przeglądarka pobiera odpowiednią wersję obrazu dostosowaną do urządzenia użytkownika.

Dzięki tym rozwiązaniom zawsze dostarczysz optymalny wariant obrazu, eliminując problem ładowania nadmiarowo dużych plików i dbając o wydajność swojej strony.

Wykorzystanie lazy-loading w procesie optymalizacji strony

To technika opóźniania pobierania i renderowania obrazów (oraz filmów) znajdujących się poza obszarem widoku. Gdy strona ładuje się po raz pierwszy, przeglądarka pobiera tylko te zasoby, które widać od razu na ekranie. Pozostałe obrazy i wideo zostaną pobrane dopiero w chwili, gdy użytkownik przewinie stronę do ich miejsca. Dzięki temu zmniejsza się czas ładowania strony i zużycie transferu danych.

Dodatkowe opcje

Cache po stronie serwera

Warto skonfigurować pamięć podręczną (cache) na poziomie serwera, aby serwować statyczne zasoby (np. obrazy) bezpośrednio z szybkiej pamięci, zamiast każdorazowo przekazywać żądania do backendu. Dzięki temu znacznie zmniejszysz obciążenie serwera aplikacji i przyspieszysz czas odpowiedzi.

Sieć dostarczania treści (CDN)

Gdy Twoi użytkownicy są rozproszeni geograficznie lub Twoje serwery są zlokalizowane daleko od części odbiorców, warto skorzystać z CDN. To globalna sieć węzłów cache, które przechowują kopie Twoich obrazów (i innych statycznych plików) bliżej miejsca, gdzie znajduje się użytkownik. Im bliżej węzeł CDN, tym krótszy czas ładowania i szybsza reakcja strony.

Podsumowanie procesu optymalizacji zdjęć

Optymalizacja obrazów poprzez wybór nowoczesnych formatów (WebP, AVIF), odpowiednią kompresję, responsywne dostarczanie grafik oraz lazy-loading pozwala znacząco przyspieszyć ładowanie strony i zmniejszyć zużycie transferu. Dodatkowo cache po stronie serwera i CDN gwarantują szybki dostęp do zasobów globalnym użytkownikom.